سلولهای بنیادی مزانشیمی

سلولهای بنیادی مزانشیمی (Mesenchymal Stromal Cells ) برای اولین بار از مغز استخوان جداسازی شد و پس از آن از سایر بافت های بدن، از جمله بافت چربی، بند ناف، جفت، ژل وارتون و غیره جدا گردید. یکی از قابلیت های بارز سلول های بنیادی مزانشیمی قابلیت تمایز به رده های مختلف سلولی و ترمیم بافت های آسیب دیده می باشد. از دیگر خصوصیت های بارز این سلول ها تعدیل واکنش های التهابی و افزایش ترمیم بافت های آسیب دیده می باشد. سلول های استرومایی مزانشیمی MSCs سلول های بنیادی با توانایی ترمیم و کاهش واکنش های سیستم ایمنی می باشد. از این قابلیت سلول های بنیادی مزانشیمی به عنوان فرآورده بیولوژیک موثر برای درمان بیماری ها استفاده می گردد.

سلول‌های بنیادی جنینی از سه منبع چربی، مغز استخوان و بافت‌های جنینی قابل استخراج بوده و کلیه مراحل این فرایند در شرایط استریل و در اتاق‌های تمیز انجام می‌شود. تولید سلول‌های انسانی جهت فرایندهای درمانی، نیازمند رعایت پروتوکل‌های استاندارد و نظارت مستمر و کنترل آلودگی در تمامی مراحل تولید است.

فرآورده های سلولی به عنوان فرآورده تازه یا منجمد، به صورت اتولوگ و نیز آلوژن استفاده می شوند.

پیوند اتولوگ: «اتو» (Auto) به معنی «خود» شخص است. سلول‌های بنیادی در پیوند اتولوگ از همان شخصی می‌آیند که پیوند را دریافت خواهد کرد، بنابراین بیمار اهداکننده خودش است.

پیوند آلوژنیک: «آلو» (Allo) به معنای «سایرین» است. سلول‌های بنیادی در پیوند آلوژناز فرد دیگری می‌آید. این فرد می‌تواند یک اهداکننده همسان از اقوام یا غیره باشد.

در این نوع پیوند، قدم اول جمع آوری یا برداشت (harvest) سلول‌های بنیادی خودتان است. سلول‌های بنیادی شما از مغز استخوان یا خون شما خارج می‌شوند، و سپس منجمد می‌شوند. بعد از اینکه دوز بالای شیمی و/یا رادیوتراپی را به عنوان درمان میلوابلیتیو خود دریافت کردید، سلول‌های بنیادی از حالت انجماد خارج شده و به شما برگردانده می‌شوند.

مزایای پیوند اتولوگ سلول‌های بنیادی: یک مزیت پیوند اتولوگ سلول‌های بنیادی این است که سلول‌های خودتان بهتان برمی‌گردد. در این حالت، شما نباید نگران پس زده شدن پیوند باشید. به این سلول‌ها، گرافت یا سلول‌های پیوندی می‌گوییم.

خطرات پیوند اتولوگ سلول‌های بنیادی: ممکن است گرافت‌ها شکست بخورند، یعنی سلول‌های پیوندی به مغز استخوان نروند و سلول‌های خونی تولید نکنند. همچنین، پیوند اتولوگ نمی‌تواند اثر «گرافت علیه سرطان» داشته باشد. یک عیب احتمالی پیوند اتولوگ این است که ممکن است سلول‌های سرطانی در کنار سلول‌های بنیادی برداشت شوند و سپس مجددا به بدن شما برگردانده شوند. یک ایراد دیگر این است که سیستم ایمنی شما مشابه قبل پیوند است. یعنی سلول‌های سرطانی که قبلا می‌توانستند از سیستم ایمنی شما فرار کنند، ممکن است مجددا بتوانند.

این نوع پیوند عمدتا برای درمان لوکمی، لنفوم و مولتیپل میلوم استفاده می‌شود. از این روش گاهی برای سایر سرطان‌ها استفاده می‌شود، از جمله سرطان بیضه و نوروبلاستوم و سرطان‌های خاصی در کودکان. پزشکان می‌توانند از پیوند اتولوگ برای سایر بیماری‌ها نیز استفاده کنند، مثلا برای اسکلروز سیستمیک، اسکلروز متعدد (MS) و لوپوس.